- CARBUNCULI
- CARBUNCULIquintô locô inter gemmas Veteribus habiti, post margaritas videl. adamantes, smaragdos et opalos, topaziis praeponebantur, uti docet Salmas. ad Solin. p. 239. Locae corum, in quibus pretiosi nascuntur, Theophrasto hisce verbis describuntur, Σπάνιον καὶ ἐξ ὀλίγων τόπων. οἷον ἔκ τε Καρχψδόνος, καὶ εν τῶ περὶ Μαςςαλίαν, καὶ ἐξ Αἰγύπτου καὶ εν τῶ Καταδούπων, καὶ Συην´ης πρὸς Ε᾿λεφαντίνῃ πόλει καὶ εν τὴς ψεβὼ καλουμένης χώρας, ubi meminit Carthaginis, Massiliae, Aegypti, Cataduporum, Syenes, et regionis Psebo, in interiori Aethiopia. Aethiopicos tamen Carbunculos non omnium optimos fuisse, liquet ex Plinio, l. 37. c. 7. Satyrus Indos non esse claros dicit, sed plerumque sordidos ac semper fulgoris horridi: Aethiopicos pingues, lucemque non emittentes aut sundentes, sed convolutô igne flagrantes. De optimis veto ita sciscit, Optimos vero amethystizontas, h. e. quorum extremus igniculus in amethysti violam exeat: proximos illis, quos vocant autitas, innatô fulgore vadiantes. Ubi autitas est ex Graeco αὐτίτους, sie autem vocatur, qui innatô fulgore radiat, non arcessitô, quique ex sese lucem emittit, etc. Ab ignium vero similitudine pyropos quoque carbunculos dictos esse, idem innuit ibid. Princ patum habent Carbunculi, asimilitudine ignium vocati, cum ipsi non sentiant ignes, ob id a quibusdam pyropi appellati, etc. Qua de re vide infra, ubi de Pyropo, etc. Plura vero hanc in rem apud Plinium, d. l. de variis huius gemmae generibus, Alabandico, Carchedonico, Corinthio, Garamamico, Indico, Lithizonte, etc. et Salmas. ad Solin. p. 380. et seqq. ut et supra in voce Anthrax, item ubi de Ardentibus gemmis. Adulterantur vitrô similime, sed cote deprebenduntur (i. e. molâ e cote factâ, ad quam gemmae poliuntur) sicut aliae gemmae factitiae: mollior enim materia et fragilis et centrosâ scrobe deprebenduntur et pondere, quod minus est vitreis: aliquando et pustulis argenti modô relucentibus. Idem Plin. Nec omittendum, quod Carbunculi ingentis, in columna publice repositi, luce, noctem in urbe Aeduorum olim illustratam fuisle, narrat Chassanaeus, de Glor. Mundi.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.